Tadeusz Żeleński - Szopka krakowska "Zielonego Balonika" 1911
Osoby Działające
W prologu:
W Interludyum:
W Akcie I:
W Akcie II:
W Akcie III
Prolog
Witaj królu Herodzie
Nasz możny sąsiedzie,
Słyszelim jako w tym kraju nowina,
Że z dyrekturą Akademii coś się źle poczyna.[2]
Co mówisz królu Kasprze, żalim dobrze słyszał,
Jeszcze mi mój przyjaciel Kossak nic o tem nie pisał.[3]
My, królu F. A. Łacie, Kossaka o to nie pytamy,
Bośmy we Widniu byli i rzecz dobrze znamy.
Wiedzie nas urzędowa na kołnierzu gwiazda
Aż stamtąd, kędy siedzi sam minister gazda.
Minister, panie, panie; to wy, panie, śmiali,
Że za pan brat z taką, panie, personą gadali.
Ja, bo kiedym by w Widniu, to się czułem zerem
Już przed Jego Excelencyą panem portyerem.
Możny królu Herodzie, gorsza to nowina,
Że się het na Zwierzyńcu zrodziła dziecina;
A choć zaledwie rok liczy to dziecię,
Już się czterdzieści jeden razy zrobiło w portrecie.
Mówią, że to jest przyszły Akademii kacyk,
A imię jego jest Jacyk.
Gdy się namaluje raz czterdziesty drugi,
Zabieraj chłopie stąd twoje sztalugi.
A teraz do widzenia,
Trzymaj się jak umiesz swojego siedzenia;
W pracy dla polskiej sztuki niemało jest cierni,
Jak mówił Jan Michalik, niegdyś właściciel cukierni.
Mamy z nim właśnie jedną sprawę,
Wstąpimy na małą kawę.
(Trzej Królowie wychodzą).
Przypisy
- ↑ patrz Julian Fałat
- ↑ Aluzja do żądania zmiany mianowanego dyrektora na obieralnego rektora, które zostało sformułowane przez studentów w memoriale uchwalonym na wiecu strajkowym 11. listopada 1909 r. Pierwsza wersja memoriału została wniesiona 9. grudnia 1908 r. Studenci powoływali się na przykład Akademii wiedeńskiej i praskiej, którym istnienie rektoratu "... daje daleko więcej korzyści dla instytucji i rękojmię ciągłego jej rozwoju. W imię więc dobra Akademii żądamy zniesienie dyrektoratu, a zaprowadzenia rektoratu, z czym połączona jest większa autonomia instytucji, potrzebna dla artystycznego jej kierunku. Rektor bowiem, jako wybieralny kierownik, poczuwa się poniekąd do większej odpowiedzialności przed społeczeństwem za jej kierunek artystyczny, poziom i rozwój."
Oficjalne zatwierdzenie obieralnego rektoratu wraz z nowym regulaminem zostało przyznane Akademii w r. 1910. Ówczesny sekretarz uczelni, A. Łada-Cybulski, sugerował, że trzyletni konflikt dyrekcji ze studentami był podsycany przez niektórych profesorów, w szczególności T. Axentowicza i J. Mehoffera. Wprowadzenie rektoratu nie zakończyło jednak konfliktów między pierwszym oficjalnym rektorem w roku akademickim 1910/1911 T. Axentowiczem i gronem profesorów a studentami; nowy regulamin nie zmienił programu artystycznego i warunków pracy w uczelni (pisał o tym m.in. F. Jasieński w "Głosie Narodu" z 23. kwietnia 1911 r.) - ↑ Przyjaźń Juliana Fałata z Wojciechem Kossakiem zawiązała się w latach 1894–1896, kiedy wspólnie pracowali w Berlinie nad panoramą Przejście Napoleona I przez Berezynę w r. 1812. Z Fałatem, który malował partie pejzażowe panoramy, współpracował wtedy J. Stanisławski.
| Autor | Tadeusz Żeleński + |
| Data wydania | 1911 + |
| Klucz | zelenski-szopka-1911 + |
| Miejsce wydania | Kraków + |
| Nazwastrony | Tadeusz Żeleński - Szopka krakowska "Zielonego Balonika" 1911 + |
| Rodzaj | Book +, Satyra +, Humor + oraz Poezja + |
| Tytuł | Szopka krakowska "Zielonego balonika" : wykonana po raz pierwszy w "Jamie Michalikowej" dnia 5 stycznia 1911 roku + |
| Wydawnictwo | S. A. Krzyżanowski + |
