Aleksander Puszkin - Czerń

Procul este, profani

  Poeta po natchnionej lutni 
  Niedbałą ręką lekko wiódł,
  Poeta śpiewał -- a okrutny, 
  Wzgardliwie zimny, bałamutny 
  Bezmyślnie słuchał ciemny lud.
  I jął rozważać motłoch tępy:
  "Poco te dźwięki śpiewnych gam? 
  Uszy nam tylko drze na strzępy, 
  A jaki cel wskazuje nam?
  Czego nas uczy? o czem brzęczy? 
  Jak sztukmistrz płochy serca męczy 
  I niepokojem na nich gra. 
  Pieśń jego jest jak wiatr swobodna, 
  Ale też jako wiatr bezpłodna: 
  Jaką nam ona korzyść da?".

        POETA
  Milcz, niewolniku nędzy złej, 
  Najmito trosk, szarzyzny mdłej! 
  Tobieby wciąż korzyści, żeru! 
  Jam niebios syn, tyś ziemny czerw; 
  Ty -- chcąc ocenić -- ważysz wpierw 
  Cudowny posąg z Belwederu. 
  Korzyści, zysku z niego chcesz! 
  Lecz marmur ten -- to bóg! Cóż? ty się 
  W glinianej bardziej kochasz misie, 
  Bo jadło, jadło z misy żresz.

        CZERŃ
  Nie, wieszczu! Jeśli los cię obrał 
  Za posła niebios, ty swój dar 
  Zużytkuj dla naszego dobra, 
  Byś z naszych serc ohydę starł. 
  Myśmy podstępni, źli, nikczemni, 
  Niewdzięczni, małoduszni, ciemni, 
  Sercem -- rzezańcy zimnokrwiści, 
  Oszczercy, pełni nienawiści, 
  Stugłowy żre nas grzechów gad: 
  Ty, jeśli bliźnich swoich kochasz, 
  Ucz nas i drogi cnoty pokaż, 
  A posłuchamy twoich rad.

        POETA
  Precz! Cóż poetę natchnionego 
  Obchodzi wasz plugawy los? 
  Gińcie w bezwstydzie grzechu swego! 
  Was nie ożywi lutni głos. 
  Mierzicie duszę, jak dech trupi. 
  Dla nikczemności waszej głupiej 
  Miała dotychczas ciemna dzicz 
  Więzienie, topór, nóż i bicz;
  Starczy, jak na was, niewolnicy! 
  W miastach -- brud zmiata się z ulicy, 
  Nie przeczę -- pożyteczna rzecz! 
  Lecz zaniechawszy służby swojej, 
  Czy kapłan u was z miotłą stoi, 
  Ołtarz i mszę rzucając precz? 
  Nie dla powszednich trosk brzemienia, 
  Nie dla kramarstwa, nie dla bitwy, 
  Myśmy stworzeni dla natchnienia, 
  Dla dźwięków słodkich i modlitwy. 

---

Pierwodruk w: Wiadomości Literackie, nr 6,1934, str. 1;

Uwagi: Przełożył Julian Tuwim.

Źródło tekstu: wg pierwodruku

klucz: {{{klucz}}}

{{{Gatunek}}}